محمد عبیات پژوهشگر تاریخ میگوید: ظلمهای بی حد و حصری که در کربلا بر امام حسین (ع) گذشت، این سوال را در ذهن انسان متبادر میکند که چرا وجدانهای بشری در لحظاتی که امام حسین (ع) ندای هل من ناصر ینصرنی سر میداد خفته بود و به رغم اینکه میدانست آن امام همام دارای چه جایگاه رفیعی است، اما دست به جنایتهایی زد که همانند آن در تاریخ نیست.
او ادامه داد: قرآن کریم موضوع وجدانهای خفته با عنوان جحد یاد میکند. شخصیتهایی همواره در طول تاریخ بودهاند که به رغم اینکه حق و حقیقت را به طور کامل میشناسند، اما یارای پذیرش آن ره ندارند و با آن دشمنی و عناد میورزند در این بین وجود غرض ورزیهای شخصی و امیال فردی نقش مهمی در ایجاد چنین دیدگاه و جهان بینی برای افراد میشود.
این پژوهشگر تاریخ گفت: در آیه ۱۴ سوره نمل آمده که: وَجَحَدُوا بِهَا وَاسْتَیْقَنَتْهَا أَنْفُسُهُمْ ظُلْمًا وَعُلُوًّا یعنی با آن که در دل به آن یقین داشتند، از روى ستم و برترى جویى انکارش کردند.
آقای عبیات ادامه داد: امام حسین (ع) در روز عاشورا به رغم اینکه چند بار قرابت و نزدیکی خود و میزان محبت پیامبر را نسبت به خویشتن یادآوری کرد، اما به پرسشی عجیب از سوی دشمنان مواجه شد!ای حسین تو چه قرابتی به پیامبر داری؟ رَفَعَ الحُسَینُ صَوتَهُ، وقالَ: اللّهُمَّ إنّا أهلُ بَیتِ نَبِیِّکَ وذُرِّیَّتُهُ وقَرابَتُهُ، فَاقصِم مَن ظَلَمَنا وغَصَبَنا حَقَّنا، إنَّکَ سَمیعٌ قَریبٌ. فَسَمِعَها مُحَمَّدُ بنُ الأَشعَثِ، فَقالَ: یا حُسَینُ، وأیُّ قَرابَةٍ بَینَکَ وبَینَ مُحَمَّدٍ؟ محمّد بن اشعث، آن را شنید و گفت: اى حسین! چه خویشاوندی میان تو و محمّد است؟ (مقتل الحسین علیه السلام للخوارزمی: ج ۱ ص ۲۴۹؛ المناقب لابن شهرآشوب: ج ۴ ص ۵)
پژوهشگر تاریخ گفت: به راستی علت این همه جهل خود ساخته و انکار عامدانه و اجحاد عجیب از سوی امویان چه بود! امام حسین علیه اسلام علت آن را یک چیز بیان میکنند و آن مال حرام است. مالی که بن مایه جامعه را درگیر کرده و سراسر زندگی سپاهیان اموی را آلوده نموده است.
آقای عبیات ادامه داد: ومُلِئَت بُطونُکُم مِنَ الحَرامِ، فَطَبَعَ اللّه ُ عَلى قُلوبِکُم؛ همه بخشش و پاداش هاى شما، از حرام فراهم شده و شکم هایتان هم از حرام، پُر شده است و خداوند، بر دل هایتانْ مُهر زده است. (مقتل الحسین علیه السلام للخوارزمی: ج ۲ ص ۶)
او گفت: امام حسین (ع) در سخنان خویش مى کوشند وجدان هاى خفته را بیدار کنند و ذهن هاى بسته را بگُشایند و اندیشه هاى گرفتار در تبلیغات گسترده بنى امیّه را رها سازند.